Nieuws & Tips

De komende weken ga ik jullie iets vertellen over zinsontleding. De spelling van bepaalde woorden is regelmatig afhankelijk van het soort woord. In de komende weken gaan we deze woordsoorten vinden in de zinnen.

Deze week in het eerste deel: De persoonsvorm.

Een werkwoord is een woord dat aangeeft dat er iets gebeurt of iemand iets doet. Zoals: fietsen, liggen, typen, schrijven, solliciteren, lezen, lachen.

Je kunt een werkwoord vinden door te vragen:  Wat doe ik? Wat doet hij/zij? Wat doen zij/jullie?

De persoonsvorm is een werkwoord dat de tijd aangeeft. Je vindt de persoonsvorm door de tijd te veranderen, de zin vragend te maken of door het aantal te veranderen.

De tijd veranderen van nu naar het verleden of van het verleden naar nu:

Ik solliciteer vandaag. Ik solliciteerde vorige week.

Zij schrijft nu een brief. Zij schreef gisteren een brief.

Hij leest mijn CV nu. Hij las mijn CV vorige maand.

Wie maakt de folder? Wie maakte de folder?

Je kunt de persoonsvorm ook vinden door de zin vragend te maken. (Behalve als het al een vragende zin is. Dan moet je de tijd veranderen).

“Solliciteer jij vandaag?”

“Schreef jij gisteren een brief?”

“Leest hij mijn CV?”

Een derde manier om de persoonsvorm te vinden is om van enkelvoud meervoud maken of van meervoud enkelvoud maken.

Ik geefmijn visitekaartje. (enkelvoud) Wij gevenons visitekaartje. (meervoud)

Ik krabachter mijn oren. (enkelvoud) Wij krabbenachter onze oren. (meervoud)

Wij schrijvenelke week een blog. (meervoud) Ik schrijfelke week een blog. (enkelvoud)

Volgende week gaan we verder met het ‘onderwerp’.

Heb je in de tussentijd vragen? Stel ze gerust via de contactpagina.

Hartelijke groet,

Marjan

 Twijfel jij ook wel eens of je ‘ervan uit’ of ‘er vanuit’ moet schrijven?

Vaak gaat dit gepaard met het werkwoord ‘uitgaan’. Je gaat van ‘iets’ uit. Dat ‘iets’ kan worden aangeduid met ‘ervan’ ‘waarvan’/ ‘daarvan’.  Het ezelsbruggetje dat ik je deze keer wil meegeven is dat ‘uitgaan’ het werkwoord is en het deel ‘uit’ bij het werkwoord hoort en niet bij het woordje ‘van’.

Wanneer ‘uitgaan’ het werkwoord is, schrijf je ‘van’ los van ‘uit’:

Ik geef een paar voorbeelden: (ook met waarvan en daarvan)

– Jij bent ervan uitgegaan dat ik de teksten maak voor jouw website.

– Daarvan ga ik ook uit.

– Uitgaande van de aangeleverde informatie, stel ik de tekst samen.

– Ik vind dat we ervan uit moeten gaan dat er een passende vacature voor je komt.

– De spellingsregels zijn het principe waarvan ik uit ga.

 Wanneer schrijf je wel ‘vanuit’ aan elkaar?

– Vanuit mijn beroep als tekstschrijver kan ik je adviseren.

– Ik werk vanuit mijn huis in Wieringerwaard.

Heb je een vraag? Stel deze gerust via de contactpagina!

Tot de volgende keer.

Hartelijke groet,

Marjan

Soms slaat de twijfel even toe bij woorden als kopiëren, zeeën, creëren. Deze keer geef ik je hier een aantal spellingtips over.

Een trema -die puntjes op bijvoorbeeld de letter -e/-u/-i – schrijf je op de plaats waar de nieuwe klank begint. Zo voorkom je dat klinkers voor dubbele klanken worden aangezien en dan verkeerd uitgesproken worden. Je zou dan namelijk een ei- ie-ui-ee kunnen lezen en uitspreken.

Hieronder geef ik een aantal voorbeelden van woorden waarbij de twijfel vaak toeslaat:

• Kopiëren ( kopi-eren)
• Tweeën (twee-en)
• Officiële (offici-ele)
• Financiële (financi-ele)
• Smeuïg (smeu-ig)
• Zeeën (zee-en)
• Reünie (re-unie)
• Geüpload (ge-upload) zie ook ‘Krab achter je oren’ deel 37 over vervoegen van Engelse woorden.
• Creëren (cre-eren)
• Beïnvloeden (be-invloeden)
• Onderzeeër (onderzee-er)
• Geërfd (ge-erfd) Ja, met een -d, zie ook ‘Krab achter je oren’ deel 21.
• Patiënt (pati-ent)
• Poëzie (po-ezie)

Tip: het voltooid deelwoord van e-mailen is wel ‘ge-e-maild’ met een koppelteken. Dit omdat de -e los staat.

Let op: Je schrijft het trema alleen op de letter wanneer er verwarring zou kunnen ontstaan over de uitspraak van het woord. Bij samengestelde woorden waarbij de beide klinkers geen dubbele klank vormen, hoef je geen trema te schrijven. De uitspraak blijft namelijk hetzelfde.

Een paar voorbeelden:

• Koffieautomaat
• Coauteur

Of

• Kopieert
• Uitzaaiing
• Financieel
• Beoefenen
• Beantwoorden

Tip: Je maakt de puntjes (het trema) op de letter door in Word eerst de puntjes te maken (Shift “) en dan de letter te typen. Bij Apple houdt je de letter die je wilt typen langer ingedrukt en kiest dan welk accent je erop wilt zetten.

Heb je een vraag? Stel deze gerust via de contactpagina. 

Tot de volgende keer!

Hartelijke groet,

Marjan

Woorden die uit het Engels geleend zijn komen steeds meer voor in onze taal. We vervoegen ze vervolgens op de Nederlandse manier en dat ziet er dan soms wat gek uit. Vooral termen uit de sport, techniek of ICT kom je veelvuldig in het Engels tegen.

Ook voor deze woorden gebruiken we de regel van ’t ex-kofschip. (De klinkers e-o-i  tellen niet mee). Uit eerdere spellingstips  heb ik je laten weten hoe dit werkt. (Zie ‘Krab achter je oren’ deel 21 en deel 22).

Je neemt het hele werkwoord en haalt –en  eraf. Dan kijk je naar de laatste letter en controleert of deze in ’t ex-kofschip voorkomt. Zo ja, wordt het een –t aan het eind. Zo nee, wordt het een -d.

(Ezelsbruggetje het is ’t  ex- kofschip, dus daar hoort de –t bij).

Let ook op de klank die klinkt als een -S. Dan wordt er ook van uit gegaan dat het de -S is en schrijf je het met een -t. Wanneer de –e aan het eind niet uitgesproken wordt, blijft deze ook staan.

Een paar voorbeelden:

Heb je vragen? Stel ze gerust via de contactpagina.

Tot de volgende keer!

Hartelijke groet, Marjan